Đế Quốc An Nam Và Người Dân An Nam

Giới thiệu sách Đế Quốc An Nam Và Người Dân An Nam – Tác giả Jules Silvestre

Đế Quốc An Nam Và Người Dân An Nam

Đế Quốc An Nam Và Người Dân An Nam: Tổng Quan Về Địa Lý, Sản Vật, Kỹ Nghệ, Phong Tục Và Tập Quán An Nam (tên tiếng Pháp là L’empire d’Annam et le peuple annamite: Aperçu sur la géographie, les productions, l’industrie, les mœurs et les coutumes de l’Annam) – gọi tắt là Aperçu (Tổng quan), được đăng lần đầu (nhiều kỳ) trên tờ Công báo Courrier de Saigon (Sài Gòn thư tín) vào năm 1875 và 1876, xuất bản dưới sự bảo trợ của chính quyền thuộc địa.

Nhưng vào thời điểm đó, tờ báo này, chính thức chỉ được in với số lượng rất nhỏ; vì rất nhiều lý do, hầu hết đã thất lạc và đến lúc này rất khó để có được bộ sưu tập một cách thuận tiện. Đây là lý do tại sao Aperçu (Tổng quan) hoàn toàn bị bỏ qua không chỉ ở Sài Gòn mà đặc biệt cả ở Pháp. Cũng vì lý do này mà Jules Silvestre đã tiến hành định bản để xuất bản nó cùng với việc viết thêm những thông tin bổ sung và chú giải.

Dưới nhan đề khiêm tốn như trên, ẩn giấu một công trình thú vị và tin cậy. Hơn thế, nó còn có thể cung cấp các công cụ thực tế: bất cứ khi nào cần phải trình bày một bức tranh chính xác về Nam kỳ, người ta không thể không viện dẫn.

Nghiên cứu này được xuất bản mà không có tên tác giả. Trên thực tế, đó không phải là công trình của một người: chỉ cần đọc nó sẽ nhận ra đó là bản tóm tắt các quan sát chính xác, được theo dõi trong nhiều năm và trên các địa điểm khác nhau của đế quốc An Nam, bởi những con người thành tín, sống hòa nhập với người An Nam và do đó, được đánh giá cao và mô tả chính xác các sự việc về đời sống dân chúng. Họ hết sức thận trọng trong các vấn đề của chính quyền và luật pháp, chứng tỏ rằng họ đã sống xa các cơ quan công quyền, và những cân nhắc này cũng gợi ý cho chúng ta rằng tài liệu này lấy cơ sở dữ liệu từ các nhà truyền giáo Pháp nửa đầu thế kỷ XIX. Ai đó trong số họ, có lẽ là ngài Grand de la Liraye đã phải đúc kết, sắp xếp theo thứ tự và hoàn thành vào năm 1859, để khai sáng cho Tổng tư lệnh Lực lượng viễn chinh Pháp, và Thống đốc thuộc địa Nam kỳ đánh giá cao sự chính xác có giá trị của nó, đã cho công bố tác phẩm năm 1875.

Sau phần đầu của cuốn sách, khi tôn trọng một cách nghiêm cẩn văn bản gốc, Jules Silvestre mạn phép thêm Phụ lục để làm thành phần thứ hai của cuốn sách. Các ghi chú trong phần này có thể đem lại một vài lợi ích, một số ghi chú bổ sung cho những sự kiện các chi tiết vốn bị bỏ qua nhưng đầy quan trọng và không được trình bày; một số khác có mục đích làm rõ hoặc hoàn thiện các chủ đề chưa được xử lý thỏa đáng hoặc bị các tác giả của Aperçu (Tổng quan) bỏ sót.

Khi nhận xét về tính cách của người An Nam, các tác giả cho rằng trước hết phải xem An Nam là quốc gia văn minh; sau Trung Hoa và Nhật Bản, không có dân tộc nào trong vùng Viễn Đông xứng đáng được khách viễn du chú ý hơn An Nam. Bên cạnh những mô tả về ưu điểm của người dân bản địa thì các tác giả cũng nhận xét về khuyết điểm như: nhẹ dạ, sự kiêu căng tự phụ. Họ mê sự hào nhoáng, thích khoe khoang, dũng cảm khi không cần phải dè dặt. Ngay khi nỗi lo sợ xâm nhập vào lòng người An Nam, thay vì được kiềm chế, nó lại bùng ra, rồi mọi thứ gần như hết ngay. Sau đó, họ trở lại như cũ và tiếp tục mọi việc như trước đây. Người An Nam dối trá và lạnh lùng ở bề ngoài. Vì vậy, họ luôn phân biệt cái mà họ gọi là lý lẽ và thực tế (lý, tình), nghĩa là họ chỉ nói dối khi thấy quá bất tiện để nói sự thật và sự khôn ngoan này phải được chấp nhận là đúng và có lý do chính đáng đủ để trả lời các vấn đề rắc rối… Đối với tính háu ăn, cờ bạc và say rượu, đó là những tệ nạn ở đất nước này…

Ra đời trước tác phẩm Tâm lý dân tộc An Nam của Paul Giran gần năm mươi năm, Aperçu (Tổng quan) này có một vị thế khác, và có một cách đánh giá cũng tương đối khác.

Trong nội dung, bản tiếng Việt có bổ sung 16 tranh ảnh về Việt Nam xưa cho cuốn sách được thêm sinh động.

Thông tin về tác giả:

Jules Silvestre (1841-1918) sinh tại l’île d’Aix (Pháp), 17 tuổi gia nhập Thủy quân lục chiến ở Rochefort. Năm 19 tuổi (1865), được điều động đến Nam kỳ với cấp bậc thiếu úy. Thăng trung úy năm 1867, ông quay lại Nam kỳ và ở đó đến năm 1886. Lên đại úy năm 1872, được bổ nhiệm tham biện hạng nhất (administrateurde 1 ère classe); năm 1882, thanh tra bản xứ vụ. Năm 1883, thăng cấp tiểu đoàn trưởng và tuyên phủ sứ (administrateur principal). Năm 1884, ông trở thành giám đốc dân sự và chính trị vụ Bắc kỳ (directeur des affaires civiles et politiques au Tonkin). Giải ngũ năm 1886, ông được mời giữ chức Trưởng Khoa luật và phong tục An Nam ở Trường Khoa học Chính trị Paris năm 1893, ông giảng dạy cả những vấn đề chính trị và kinh tế liên quan đến Viễn Đông. Ông rời chức vụ năm 1913.

Mục lục:

Phần đầu

• Chương I: Tổng quan về địa lý chung
• Chương II: Tổng quan về các phân chia tự nhiên lớn; đất đai, khí hậu, sản vật…
• Chương III: Vấn đề nhân chủng học
• Chương IV: Kiến thức, kỹ nghệ, hoạt động tiêu khiển
• Chương V: Kết luận

Phần thứ hai (Phụ lục)

• Chương I: Người An Nam, người Đàng Ngoài và người Đàng Trong
• Chương II: Dòng Mê Kông
• Chương III: Baron. Ký sự tuyệt vời về Đàng Ngoài (1685)
• Chương IV: Sài Gòn trước khi Pháp chiếm đóng
• Chương V: Than đá ở Bắc kỳ
• Chương VI: Thuế khóa
• Chương VII: Dân số và tài chính của An Nam
• Chương VIII: Binh luật thuộc bộ luật An Nam

1. Thông tin chi tiết

• Tên sách: Đế Quốc An Nam Và Người Dân An Nam
• Mã hàng: 8935270702687
• Tên Nhà Cung Cấp: Alpha Books
• Tác giả: Jules Silvestre
• Người Dịch: Phan Tín Dụng
• NXB: NXB Đà Nẵng
• Trọng lượng: (gr) 800
• Kích thước: 24 x 16 cm
• Số trang: 344
• Hình thức: Bìa Cứng

2. Đánh giá Sách Đế Quốc An Nam Và Người Dân An Nam

1 Đây là cuốn sách được được hình thành trên cơ sở tài liệu nghiên cứu của những nhà truyền giáo người Pháp, được tác giả Jules Silvastre cập nhật và chú thích thêm và xuất bản lần đầu vào năm 1889. Các bạn có thể tìm thấy những thông tin độc đáo của đất nước Việt Nam xưa dưới con mắt của người Pháp, không có miệt thị và quan trên như ở 1 số cuốn sách khác của người Pháp khi viết về con người ở xứ thuộc địa. Trái lại, con người và sản vật An Nam được nghiên cứu, liệt kê đầy đủ, đặc biệt là những đánh giá về tính cách của người An Nam được tác giả đề cập rất thú vị. “Người An nam tốt và đằm tính, có trí tuệ và biết cách vận dụng chúng, họ nhân ái và rộng lượng…Họ khôn ngoan trong việc hài hòa những điều quy định, điều gì có thể phục vụ họ nếu cần, nhưng trong thực tế, họ sẽ sửa đổi những gì quá cứng rắn, khắc nghiệt và quá sức bất tiện…” Phần phụ lục của tác giả Jules Silvastre đề cập sâu hơn đến sự khác biệt về tính cách của người dân An Nam ở Đàng Trong và Đàng Ngoài. Ngoài ra ông còn có những phân tích về chế độ thuế khóa, dân số, tài chính, luật pháp của An Nam. Tóm lại thì đây là một cuốn sách hay và bổ ích cho những bạn muốn tìm hiểu về lịch sử Việt Nam thời kỳ thuộc địa, cung cấp cho bạn những kiến thức tổng quan về địa lý, sản vật, kỹ nghệ, phong tục tập quán của An Nam.

2 “Đế quốc An Nam và người dân An Nam” là tài liệu tham khảo về xứ An Nam thuộc địa được cho là cơ sở dữ liệu của những nhà truyền giáo Pháp tại Nam Kỳ. Trên thực tế, đó không phải là công trình của một người, mà là bản tóm tắt các quan sát chính xác, được theo dõi trong nhiều năm và trên các địa điểm khác nhau của đế quốc An Nam. Tài liệu này chứa đựng một kiến thức tổng quan về địa lý, sản vật, kỹ nghệ và phong tục tập quán vương quốc An Nam, được xuất bản đính kèm không có tên tác giả trong tờ báo Courrier de Saigon vào năm 1875 và 1876. Năm 1889, “Đế quốc An Nam và người dân An Nam” được tác giả Jules Silvestre ghi chú và thêm vào một phần phụ lục, làm thành phần thứ hai của cuốn sách được xuất bản. Như Jules Silvestre đã trình bày trong lần xuất bản đầu tiên : “Ghi chú trong phần này có thể đem lại một vài lợi ích, một số ghi chú bổ sung cho những sự việc, chi tiết bị bỏ qua nhưng đầy quan trọng và không được trình bày, một số khác có mục đích làm rõ hoặc hoàn thiện các chủ đề chưa được xử lý thỏa đáng hoặc bị tác giả của phần “Tổng quan” bỏ sót…Phụ lục chỉ đơn thuần nối tiếp công trình tổng hợp đã được xác nhận, hoàn thiện trong phần đầu của cuốn sách” Đây là một cuốn sách tham khảo hay dành cho những độc giả muốn tìm hiểu về con người và lịch sử đất nước trong giai đoạn Pháp thuộc ít được đề cập bởi những nhà nghiên cứu trong nước. Có thể thấy nhóm nghiên cứu này đã sống hòa nhập đối xử chân thành với người dân bản xứ, vì vậy mà những gì họ thu thập được có độ chính xác cao và mang tính thực tế, ngôn ngữ mà họ viết ra cũng rất gần gũi, không mang tính miệt thị dân bản xứ như ở một số tác giả Pháp thời kỳ đó.

3 Sách hay, cho thêm nhiều ánh nhìn mới.

Review sách Đế Quốc An Nam Và Người Dân An Nam

Đế quốc An Nam và người dân An Nam bức tranh đa diện

Qua ghi chép của các tác giả, Đế quốc An Nam và người dân An Nam (NXB Đà Nẵng) là bức tranh tổng thể, đa diện về đất nước và con người An Nam với những gam màu, sắc thái dễ chịu và mang tính tích cực.

Đế quốc An Nam và người dân An Nam được đăng lần đầu (nhiều kỳ) trên tờ Công báo Courrier de Saigon (Sài Gòn thư tín) vào năm 1875 – 1876, xuất bản dưới sự bảo trợ của chính quyền thuộc địa. Năm 1889, Jules Silvestre, Giáo sư Trường Khoa học Chính trị Paris, tiến hành định bản phần nội dung công bố trên báo để in thành sách, ông cũng viết thêm tám đề mục và bổ sung một số chỉ dẫn thận trọng, nhằm cập nhật một tác phẩm theo ông là đã hoàn thành vào năm 1859, để khai sáng cho Tổng tư lệnh Lực lượng Viễn chinh Pháp tại Nam kỳ lúc bấy giờ.
Không rõ tác giả cụ thể của tác phẩm này là ai, nhưng khi đọc kỹ nội dung, chúng ta có thể biết được họ là những người rời nước Pháp vào thập niên 1830 và chuyên sống với người An Nam trong hơn 15 năm, để tìm hiểu văn hóa, tập tính, lối sống, tính cách… của người An Nam. Một số thông tin đề cập trong sách dừng lại ngang thời điểm trước năm 1847; những việc khác kéo dài đến năm 1858.

Công trình thú vị

Đế quốc An Nam có bố cục gồm 5 chương, đề cập đến các vấn đề: địa lý, đất đai, khí hậu, sản vật, nhân chủng học, kiến thức, kỹ nghệ và hoạt động tiêu khiển của người An Nam. Các tác giả bỏ qua vài vấn đề quan trọng liên quan đến chính quyền, lịch sử đất nước An Nam; phần nội dung này sau đó được Jules Silvestre bổ sung trong Phần hai (Phụ lục) cùng với các nội dung khác (than đá, thuế khóa, dân số, tài chính và binh luật An Nam), nhằm làm rõ và hoàn thiện các chủ đề tổng quát quan trọng, hoặc để phát triển một số điểm lý thú giúp người đọc tiếp cận tác phẩm dễ dàng hơn.

Đây là công trình thú vị, là bản tóm tắt các quan sát gần, từ bên ngoài, trong một thời gian dài trên các địa điểm khác nhau của Đế quốc An Nam, bởi những con người sống thành tín và hòa nhập với người bản địa, do đó có độ tin cậy nhất định. Qua ghi chép của các tác giả, một bức tranh tổng thể, đa diện về đất nước và con người An Nam được trưng ra trước mắt người đọc với những gam màu, sắc thái dễ chịu và mang tính tích cực: “Đế quốc An Nam […] [là] một trong những cường quốc mạnh nhất châu Á, bởi những tiến bộ đạt được trong kỹ thuật chiến tranh, bằng cách áp dụng kỷ luật của người châu Âu” (tr.17), hoặc “quan trọng là phải xem họ [An Nam] như một quốc gia văn minh. […] xứng đáng được khách viễn du chú ý hơn” (tr.167)…

Đi tìm căn tính của người An Nam

Các tác giả đã thâm nhập vào bên trong xứ sở An Nam và đi khắp các tỉnh thành nhằm tìm hiểu đời sống, sinh hoạt làng xã, chuyện xây dựng và lưu trú, chuyện tiếp khách ở nhà và sống với gia đình, cách thức giáo huấn cho trẻ em và việc tác thành cho chúng ra sao, những nghi thức chôn cất người chết và để tang cho người qua đời… Từ đó, họ bước đầu ghi nhận sự nhất quán về mặt ngôn ngữ, phong tục và tập quán riêng; đánh giá được các thiết chế tôn giáo, chính trị và dân sự của An Nam; có được sự hiểu biết về tính cách và mức độ trí tuệ của người An Nam, nền văn minh, sự sung túc và quan trọng ở tầm mức một quốc gia.

Với cái nhìn thấu đáo từ quan sát và sự tiếp xúc gần, đời sống văn hóa tinh thần cũng như phong tục tập quán của người An Nam được mô tả tường tận và sống động, cả tốt lẫn xấu: Ít có nhà xây bằng gạch và lợp ngói, nhà gỗ được ưa chuộng, thuận tiện hơn, ít đòi hỏi bảo trì và tồn tại lâu hơn; Mọi người đàn ông trong gia đình đàng hoàng, tự cho là có tài khéo trong nhà, làm tất cả những đồ không có vẻ xa xỉ, như điêu khắc, chọn gỗ; Dáng đi nhanh nhẹn và năng động, thoạt đầu họ dè chừng và giữ lễ, sau đó lễ độ và niềm nở; Sự hiếu khách ở người dân nơi này là tính tốt bụng một cách tự nhiên; Người An Nam, được ăn mặc vào, không kém phần đĩnh đạc và có dáng vẻ trung thực; Người dân tốt bụng và dịu dàng, nói chung không vụ lợi; Người An Nam tốt và đằm tính, trí tuệ và biết cách vận dụng nó, họ nhân ái và rộng lượng; Khi tiếp lữ khách xa nhà, họ rất vui, rộng lòng chia sẻ chỗ ăn ngủ bình thường, và đón khách một cách vinh dự nhất mà họ có thể; Không bao giờ thấy người An Nam phàn nàn về việc có quá nhiều con, người ta coi đó là một phước lớn; Trong gia đình, người ta thấy họ sửa dạy những đứa con cả và con thứ, ngay khi đã lớn, với cái roi mây dữ dằn. Bởi roi mây là cách sửa dạy tốt nhất đối với sự vô lễ, khinh suất, lười biếng hoặc bồng bột của tuổi trẻ, khi sử dụng đúng, chừng mực và không có sự tức giận; Học chữ, một việc học kéo dài, có thể hết phần lớn cuộc đời một con người, và chiếm hết hai mươi đến ba mươi năm đầu của một nho sinh, trước khi anh ta có thể học được điều gì đó; Mọi phụ nữ, kể cả những người vợ, góa phụ hay thiếu nữ, giữ quyền hạn lớn ở nhà và trong làng xã của họ. Họ rất siêng năng trong công việc đồng áng và việc nhà, họ khéo léo và tiết kiệm; Người An Nam tức giận, nhưng họ không hằn thù; Cãi cọ, nguyền rủa và chửi bới rất sống động nhưng bạo hành, giết người, phóng hỏa cực kỳ hiếm; Nhẹ dạ, kiêu căng tự phụ; Mê sự hào nhoáng, thích khoe khoang, dũng cảm khi không cần phải dè dặt; Có thói quen vòng vo và tránh né; Háu ăn, cờ bạc và say rượu là những tệ nạn ở đất nước này…

Những nhận xét tinh tế, góc nhìn phê phán khác lạ từ bên ngoài gần 200 năm trước đem soi chiếu vào xã hội hiện tại có thể sẽ khiến nhiều độc giả ngày nay tự ái hoặc nổi giận. Tuy nhiên, tiếp nhận cuốn sách một cách tỉnh táo, lưu ý đến khung thời gian ra đời của nó, xem đó như một bức tranh sinh động về tự nhiên và xã hội An Nam một thuở, thì đây là một tài liệu tham khảo phong phú và hữu ích, với một số lời cảnh tỉnh cần thiết để soi lại chính mình.

Hơn một năm trước, cuốn sách Tâm lý dân tộc An Nam (xuất bản năm 1904 sau 3 năm tác giả Paul Giran sống và làm việc ở Đông Dương thuộc địa) được dịch sang Việt ngữ đã tạo ra những cuộc tranh luận về chính trị bản sắc, lịch sử thực dân, khoa học, nhân chủng và căn tính của người Việt trên báo chí cũng như cộng đồng mạng. Người thì khen Paul Giran thẳng thắn, có những nhận định xác đáng về tính cách, bản chất của người An Nam…; bên chê phê bình Paul Giran đã sai phương pháp khi dùng thuyết bất bình đẳng và nhãn quan thực dân đi khai hóa văn minh để nhìn người An Nam như một chủng tộc hạ đẳng. Trong khi đó, ra đời trước Tâm lý dân tộc An Nam gần 50 năm và có mục đích viết tương đối khác, các tác giả Đế quốc An Nam và người dân An Nam đã có một đời sống gần gũi trong khoảng thời gian tương đối dài với người bản địa, có những góc nhìn sắc sảo, không thành kiến, thấu rõ tâm hồn và bản chất người An Nam, vì vậy những đức tính tốt cũng như thói hư tật xấu trong tính cách của người An Nam được họ mô tả tương đối khách quan và chừng mực. 

Mua sách Đế Quốc An Nam Và Người Dân An Nam ở đâu?

Giá trên thị trường cuốn “Đế Quốc An Nam Và Người Dân An Nam” khoảng 132.000đ đến 141.000đ. Tuy nhiên bạn có thể tham khảo sách trên các trang thương mại điện tử như: Shopee, Newshop, Fahasa, Tiki…

Đọc sách Đế Quốc An Nam Và Người Dân An Nam ebook pdf

Để download “sách Đế Quốc An Nam Và Người Dân An Nam pdf” bạn cần có tài khoản tại Siêu thị sách 86 hoặc đồng thời (Like Page Sach86 và comment Email) phía dưới để nhận link tải sách.

(Trong nhiều trường hợp vướng mắc về bản quyền hoặc mới xuất bản nên một số link sách sẽ không được cung cấp. Hoặc số lượng fan xin sách quá nhiều Sach86 không thể gửi kịp trong thời gian 15 ngày nên rất mong mọi người thông cảm).

THÔNG BÁO QUAN TRỌNG: Từ ngày 28/12/2024 Sách 86 tạm thời ngừng cung cấp các bản [Ebook, Pdf] với lý do vướng mắc về bản quyền. Tính năng tải sách sẽ được mở lại khi có thông báo mới. MỘT SỐ SÁCH VẪN ĐƯỢC TẢI

Xem thêm

• Hội Kín Xứ An Nam
• Tâm Lý Người An Nam
• Hồ Sơ Mật Lầu 5 Góc Và Hồi Ức Về Chiến Tranh Việt Nam
• Văn Hóa Vùng Và Phân Vùng Văn Hóa Việt Nam
• Văn Hóa Việt Nam Những Hướng Tiếp Cận Liên Ngành
• Ngàn Năm Áo Mũ

Từ khóa tìm kiếm: Review sách, Tải sách, Ebook, Pdf, Download free